سمعک هوشمند : شاید بتوان وجه اشتراک همه پدیده هایی که ساختار فیزیکی دارند را امکان فرسایش ، تخریب ، اخلال در عملکرد و نیاز به رسیدگی مستمر به آن ها دانست .
از همین روی تفاوتی ندارد که این ساختار فیزیکی ساختمانی نوساز ، قطعه ای گران قیمت و پیچیده از یک فضاپیما ، یک شیء زینتی یا حتی قطعه سنگی در دل طبیعت باشد ؛ همه این پدیده ها بواسطه اینکه از عناصری زمینی تشکیل شده اند در برابر مواد یا کنش هایی در همین سیاره نیز حساس بوده و در برابر آن از بین می روند ، پس صحت این فرضیه که همه چیز روزی تعدیل ، تخریب و معدوم می شود دور از ذهن نیست .
لزوم استفاده از محصولی برای تقویت شنوایی
با توجه به این مقدمه ، گاهی این پدیده های فیزیکی اعضاء و جوارح آدمی بوده که به واسطه ساختار ضعیفشان (در مقایسه با بسیاری از اجسام و موجودات پیرامونمان) دچار مشکلات فراوانی می شود . سیستم شنوایی و به طور مشخص گوش انسان ، به عنوان یکی از همین قسمت ها ممکن است با پذیرش ضربه ای سهمگین ، تحمل سرو صدای زیاد و مستمر ، تأثیرپذیری از یک بیماری یا ویروس ناشناخته و حتی دلایل مادرزادی دارای مشکلاتی بوده و نتواند اصوات را به خوبی به مغز منتقل کند . از همین روی استفاده از روش ، دارو و تجهیزاتی که بتواند در این راه یاری رسان آن باشد بسیار حائز اهمیت است .
از سویی دیگر سخت افزارهایی هم که وظیفه کاهش مشکلات شنوایی را دارند سیر ثابتی در نحوه تولیدشان نداشته و با پیشرفت روز افزون خود ، شرایط را به گونه ای رقم می زنند که نه تنها بیمارانی که از این ضایعه رنج می برند چیزی از افراد سالم کم نداشته باشند ، بلکه در مواردی نیز به سامانه هایی مجهز بشوند که افراد سالم به داشتن این افزونه ها غبطه بخورند .
در تعریف سمعک های هوشمند و شرح سازوکار آن ها ، توجه به اسمارت بودن این تجهیزات پزشکی مهمترین جنبه این محصولات است که به آن پرداخته می شود .
منظور از هوشمند بودن یک سمعک چیست ؟
می دانیم که عامل اصلی شنوایی در بدن ما مغز انسان بوده و گوش به همراه سایر قسمت هایی که به آن متصل اند ، وظیفه دریافت صوت ، تبدیل آن به کدهای قابل فهم برای مغز و نهایتاً انتقال آن ها را به بخش پردازش اطلاعات بدن دارند .
در همین اثنا ، این سامانه طبیعی از ابتدا تا انتها آنچنان هماهنگ و قدرتمند عمل می کند که می تواند روی صدای خاصی تمرکز کرده ، در محیط های مختلف مُد خود را تغییر دهد ، صدای باد یا نویزهای نامطلوب را در نظر نگرفته ، جهت صدا را تشخیص داده و اصوات را با هماهنگی و قدرتی یکسان از هر دو گوش دریافت نمایند .
حال اینکه در گوش هایی که مبتلا به کم شنوایی بوده و صدماتی فیزیکی دیده اند ، برخی از این ویژگی ها فعّال نبوده و فرد با کمک سمعک های معمولی نیز به جای تفکیک ، کنترل و تشخیص جهت آن ها ، تنها قادر به شنیدن اصوات پیرامونش می باشد . سمعک هوشمند به عنوان واسطه ای که توانایی برقراری ارتباط با سخت افزارهای هوشمند دیجیتالی و شبکه های بی سیم را دارد ، با داشتن طراحی های نوین ویژگی های فوق الذکر را به بدن باز می گرداند .
سمعک هوشمند
پیشرفته ترین گروه سمعک های موجود در بازار است که به نوعی سمعک دیجیتال می باشد که تمام قابلیت های آن به صورت اتوماتیک انجام می شود . این سمعک ها قابلیت شناسایی محیط های اکوستیکی مختلف را دارند و شرایط تقویتی و پردازشی سمعک را به نسبت هر محیط به صورت اتوماتیک تغییر می دهند .
در این نوع سمعک ها پردازنده های پیشرفته و میکروفن های دایرکشنال هوشمند قرار گرفته است که قابلیت دریافت گفتار در هر محیطی و در هر جهتی با توجه به نیاز کاربر را فراهم می کند . این سمعک ها قابلیت ارتباط بی سیم با اکسسوری های جانبی هوشمند از جمله تبلت ، گوشی های هوشمند ، اسمارت واچ ، وسایل جانبی سمعک و غیره را دارند . همچنین ارتباط با تلویزیون های هوشمند هم امکان پذیر شده است که به کاربر کمک می کند مستقیما صدای تلویزیون را درون گوش های خود بدون هیچگونه نویز محیطی بشنود .
ویژگی های شاخص سمعک هوشمند چیست ؟
بدیهیست که وقتی محصولی در مدلی جدید تولید شده و داعیهدار ارائه خدمتی متفاوت است ، باید ویژگی جدیدی در خود داشته یا خصوصیت های قدیمی خود یا استفاده شده در محصولات هم خانواده اش را ارتقاء بخشیده باشد . به همین دلیل بر آن شدیم تا با معرفی ویژگی های شاخص و کاربردی مدل های هوشمند سمعک ، مقدمات مقایسه آن ها با نسخه های کلاسیکترشان فراهم کنیم .
میکروفن های دایرکشنال
میکروفن های دایرکشنال به کار رفته در این مدل از سمعک ها به نوعی عمل می کنند که با چرخش سر کاربر به طرف فرد سخنگو و یا منبع صدا صداهای همان جهت پردازش و تقویت ، و در بقیه زوایا صداها به عنوان نویز تلقی می شوند و مهار می شوند و باعث درک بهتر گفتار در کاربران می شود .
کاهش نویز
در مقدمه این مطلب به این نکته اشاره شد که سخت افزارهای هوشمندی که یکی از توانایی های اعضای ما را تقویت کرده یا تنبلی آن را جبران می کنند (مثلاً سمعک برای گوش) ، نه تنها قدرت و ویژگی هایی همانند انسان های معمولی به آن ها می بخشند ، بلکه در مواردی توان و خصوصیانی ماورای افرادی با گوش سالم نیز به آن ها می دهند که می تواند غبطه خوردن دسته اول را به همراه داشته باشد .
در کنار گوش دادن به صدای دستگاه هایی که می توانند صوت خود را به صورت بلوتوثی ، بدون ایجاد مزاحمت برای دیگران به عمق گوش مددجویان بفرستند ، می توان به قدرت کنترل نویز در این محصولات اشاره کرد .
در کاهش نویز دیجیتال این محصولات ، سمعک دیجیتال نویزهای ناخواسته را شناسایی و حذف می کند که به افزایش قدرت کلام نسبت به اصوات محیطی می شود ، عاملی که بعضاً گوش ما نیز در اماکن پرسروصدا و شلوغ قادر به انجام آن نیست .
از این گذشته زمانی که دو شئ با ایجاد صدایی بلند به یکدیگر برخورد می کنند ، این وسیله قادر است تا با تعدیل صدای نویز مقدمات به گوش رسیدن دیگر صداها را فراهم نماید .
گفتنیست که نویز باد نیز به عنوان عاملی بعضاً دردسرساز در حضورهای خارج از خانه ، به هنگام انجام تفریحاتی با سرعت زیاد ، موتورسواری یا زندگی در شهرها یا مناطقی با وزش همیشگی باد شدید بواسطه سمعک های هوشمند به صورت منطقی کنترل شده و میکروفن ها صداهای اصلی را تشخیص داده و منتقل می کنند .
یادگیری
علاوه بر مزایای اشاره شده این سمعک ها توانایی یادگیری دارند ، در واقع این سمعک ها نسبت به محیط هایی که فرد کاربر در آن ها بیشتر قرار می گیرد ( برای مثال محیط های شلوغ و نویزی ، محیط های سکوت ، در معرض موسیقی و غیره ) پردازش های سمعک را تغییر می دهد و با ساتفاده از الگوریتم های خاصی تشخیص می دهد فرد در چه محیطی قرار گرفته است و نیاز به چه تنظیماتی برای بهتر شنیدن دارد .
ذخیره اطلاعات
فرض کنید یک خانم خانه دار ، یک کارگر کارخانه ذوب آهن و یک معلم برای تقویت قدرت شنوایی خود از یک نوع سمعک خاص استفاده می کنند . بدیهیست که نه تنها محیطی که این افراد بیشترین زمان روزمره خود را در آن می گذرانند با دیگری فرق دارد ، بلکه نیاز آن ها در شنیدن اصوات نیز متفاوت بوده و از آن مهمتر حساسیت بسیار کم یا بسیار زیاد این وسیله به صدا حتی می تواند به قیمت جان هریک تمام شود .
در نتیجه بر اودیولوژیستهاست که با سنجش و تخمین صحیح صدای این اماکن ، سمعک ها را به نحوی تنظیم کنند که برای هر فرد خصوصیتی منحصر بفرد داشته و مختص گوش مددجو یا محیط کار و زندگی او باشد .
نکته جالبی که در خصوص سمعک های هوشمند و در راستای یادگیریشان وجود دارد ، امکان ذخیره اطلاعات در آن ها یا Data logging می باشد که بدین واسطه سمعک زیمنس بنا به توانایی های فنی خود ، گزارشی از ویژگی های اماکنی که در آن ها حضور یافته و صدا را به گوش ممدجو منتقل کرده است در کنار تمایلات کاربر سمعک ثبت و ضبط می کند و با ارائه آن به نواشناس به هنگام تنظیم سفارشی این محصول ، دقیقاً اطلاعاتی مفید و مؤثر را در اختیار این فرد قرار می دهد .
کاهش نویز باد
اگرچه صدای باد مشکل زیادی برای شنیدن اصوات توسط فردی که دارای سامانه شنوایی سالمیست ایجاد نمی کند ، اما شاید مددجویان سوار بر موتور سیکلت یا دوچرخه ، ورزشکاران کم شنوا به هنگام فعالیت های بدنی به ویژه دویدن در فضای باز یا افرادی نیازمند سمعک که در شهرهای باد و طوفانخیز زندگی کرده و سمعک در گوشهای خود دارند بتوانند این مشکلات را به خوبی برای ایشان تشریح کنند .
سمعک وسیله ای برای تقویت اصوات محیطیست ، حال اینکه نمونه های قدیمی تر همه اصوات – از جمله صدای باد یا نویزهای محیطی – را نیز تقویت می کردند که این پدیده مطلوب مددجویان مورد نظرمان نبود . این در حالیست که نسل جدید سمعک ها با قدرت تشخیص این عوامل نامطلوب دست از تقویت آن ها کشیده و سبب می شود تا نوایی غیر ضروری خاطر کاربران سمعک هوشمند را آزرده نسازد .
قابلیت انطباق با سخت افزارهای وایرلس و بلوتوثی
در ابتدای این نوشته به این نکته اشاره کردیم که گاهی برخی از عیوب و اختلالات فیزیکی بدن انسان به ترتیبی با سخت افزارهای هوشمند و مدرن تقویت می شوند که مقدمات غبطه خوردن افراد عادی را فراهم می کنند . در همین رابطه شاید بتوان بهرهمندی از سمعک های دوگوشی بلوتوثی – وایرلسی را به عنوان یکی از مصادیق این ادعا معرفی کرد .
فرض کنید دو هدفون در عمق مجاری گوش شما وجود داشته باشد که بدون اینکه دیده شوند ، صدای یک وسیله هوشمند الکترونیکی همانند تلفن همراه ، یک پخش کننده موسیقی یا تلوزیون را به گوش شما برساند ، آن هم بدون اینکه فرد دیگر این اصوات را بشنود .
بدیهیست که این ویژگی به خصوص برای افرادی که همواره به شنیدن نوای موسیقی عادت داشته یا زمان زیادی را در شبکه های اجتماعی و مشاهده ویدئو کلیپ هایی غیر صامت می گذراند بسیار جذاب و حائز اهمیت است . در مثالی دیگر تصور کنید که با برقراری تماس بواسطه تلفن همراهتان ، دیگر نیازمند استفاده از هندزفری یا گرفتن این وسیله کنار گوش خود نبوده و بدین ترتیب بواسطه همان سخت افزارهای هوشمندی که درون گوش شما قرار دارد قادر به شنیدن صدای طرف مقابلتان هستید .
این ویژگی ها که در یک سمعک هوشمند دیده می شوند به خوبی مبیّن تغییراتی که این وسیله در زندگی افراد کم شنوا به وجود می آورد هستند .
شنوایی دو گوشی
یکی از بزرگترین عیوب و نارسایی های سمعک های نسل قدیم عدم همخوانی و تطابق دو گوش کم شنوا بود که سبب می شد تا اصوات با کیفیت یکسانی دریافت ، تقویت و منتقل نشده و این دوگانگی موجب عدم رضایت مددجو شود . در همین راستا سمعک های هوشمند با امکان پردازش شنوایی دوگوشی بدون اینکه بواسطه محصولی فیزیکی مانند یک سیم به یکدیگر متصل باشند ، با دیگری جفت شده و با بهرهگیری از توانایی مغز در پردازش اطلاعات ، به حفظ عملکرد همزمان آنها و به جریان افتادن سیگنالهای شنوایی می پردازند .
دیگر ویژگی های شاخص
در نهایت لازم به ذکر است که کم بودن تنظیمات دستی بواسطه هوشمند شدن این وسیله ، پردازش شنوایی دو گوشی و امکان استفاده چند ساله بواسطه عدم قدیمی شدن این سازوگار تا مدت ها از جمله دیگر عواملیست که به انتخاب یک سمعک هوشمند صحه می گذارد .