شنوایی سنجی و تفسیر آن
آزمون شنوایی سنجی یا ادیومتری در اتاقکی ضدصوت و آرام ( اتاقک اکوستیک ) صورت می پذیرد . در این آزمون ادیولوژیست از فرد مراجعه کننده ( بیمار ) پس از تاریخچه گیری پزشکی و معاینه پرده و کانال گوش درخواست می کند که پس از قرار گرفتن در داخل اتاقک و گذاشتن هدفون بر روی گوش های خود ، آهسته ترین صداهایی که می شنود را به وسیله دکمه شستی که در دست خود نگه می دارد اعلام کند . ادیولوژیست اصوات با فرکانس های مختلف را به وسیله دستگاهی به نام “ادیومتر” برای فرد ارسال می کند و فرد آزمایش شونده با دکمه ای که در دست خود دارد شنیدن خود را اعلام می کند . آهسته ترین صدایی که هر فرد در هر فرکانس می تواند بشنود بر روی نمودار شنوایی به نام “ادیوگرام” ثبت می شود که به آن “آستانه شنوایی” می گویند .
ادیوگرام در واقع نشان دهتده میزان شنوایی مربوط به هر فرد است و نشان می دهد که هر فرد چقدر با سطح شنوایی نرمال فاصله دارد و در صورت وجود کم شنوایی مشکل مربوط به کدام قسمت از گوش می باشد .
.
شنوایی سنجی
هدف از انجام آزمون شنوایی سنجی تعیین این است که آیا فرد مراجعه کننده به کم شنوایی دچار شده است یا خیر ، همچنین نوع و میزان کم شنوایی فرد مشخص شود و ادیولوژیست براساس آن بتواند راهکار درمانی مناسب را تعیین کند .
علاوه بر شنوایی سنجی تن خالص که به آن اشاره کردیم برای بررسی درک شنیداری افراد آزمون “شنوایی سنجی گفتاری” (Speech audiometry ) نیز انجام می گیرد . در این آزمون از صدای زنده یا صدای ضبط شده استفاده می شود و از فرد درخواست می گردد کلماتی را که می شنود تکرار کند . در ابتدا آستانه شنوایی فرد برای گفتار را مشخص می کنیم و سپس در سطح راحتی شنیداری درک شنیداری فرد مورد بررسی قرار می گیرد .
در قسمت دیگری از آزمایش شنوایی ادیولوژیست آزمون “تمپانومتری” را انجام می دهد و با این آزمون وضعیت پرده گوش و گوش میانی را مشخص می کند . برای انجام این آزمون از دستگاه تمپانومتر استفاده می شود ، گوشی آن داخل کانال گوش قرار می گیرد و با تغییر فشار و ایجاد تن خالص واکنش پرده گوش را در فشارهای مختلف نسبت به صوت ثبت می کند .
شنوایی سنجی و تفسیر آن
پس از انجام آزمون های مربوطه، ادیولوژیست با توجه به وضعیت شنوایی فرد برای ایشان درمان های دارویی یا جراحی و یا روش های توانبخشی مانند استفاده از سمعک را پیشنهاد می دهد .
نمودار شنوایی
تا بدینجا دانستیم که با پخش صداهایی با فرکانس و شدت های گوناگون و فشردن دکمه ای توسط مددجویان به محض شنیدن اولین بارقه های صوتی ، آستانه شنوایی این افراد تعیین می گردد ؛ اما به راستی چگونه فشردن یک دکمه به چنین خروجی پرکاربردی منتج می شود ؟
پیش از هرچیز لازم است تا بدانیم که نمودار شنوایی شاخصسیست که در محور عمودی خود میزان بلندی صدا را از ۱۲۰ تا ۱۰- دسی بل و در محور افقیش فرکانس اصوات از ۱۲۵ تا ۸۰۰۰ هرتز را نشان می دهد .
در تقسیم بندی این نمودار ،
- صداهایی که بین ۱۰- تا ۲۰ دسی بل باشد را محدوده شنوایی استاندارد و نرمال ،
- از ۲۰ تا ۴۰ دسی بل را کم شنوایی خفیف ،
- از ۴۰ تا ۷۰ را کم شنوایی متوسط ،
- از ۷۰ تا ۹۰ را کم شنوایی شدید و
- از ۹۰ تا ۱۲۰ را کم شنوایی بسیار عمیق و پیشرفته می نامند .
هر ناحیه نشان دهنده چه میزانی از قدرت شنواییست؟
در تبیین این دستهبندی ها لازم به توضیح است که در محدوده شنوایی عادی ، فردی که قادر به شنیدن صداهای محیط پیرامونش از قبیل چکیدن یک قطره آب از شیر ، عبور یک اتومبیل از چند ده متری یا آواز پرندگان شود دارای سامانه شنوایی قوی و سالمی می باشد .
در همین رابطه فردی که نهایتاً قادر به شنیدن صدای عقربه های ساعت دیواری اتاقش و نواهایی اینچنینی در سکوتی مطلق است دارای کم شنوایی خفیف بوده ، اشخاصی که تنها متوجه صدای بلند مکالمات مستقیم می شوند دارای کم شنوایی متوسط میباشند و انسان هایی که قادر به شنیدن صداهای ضعیف تری از پارس شدید یک سگ نمی شوند دارای کم شنوایی شدید میباشند . در نهایت گفتنیست که در بالاترین اندازه استاندارد افرادی که با وجود نزدیکی به غرش موتور یک کامیون یا هواپیما صدای غرش آن را نمی شوند(بلندی صدای هواپیمای جت که از زمین بلند شده و فرد مورد نظر در فاصله ۲۰ الی ۳۰ متری آن قرار داشته باشد) در زمره افرادی با کم شنوایی پیشرفته قرار می گیرند .
تحلیل نتیجه آزمون
فرکانس اصوات ارسالی بر حسب هرتز یا میزان سیکل در ثانیه تعیین می گردد ، کمیتی که هرچه بیشتر باشد صدای زیرتری به گوشمان می رسد . در همین رابطه مسئول شنوایی سنجی با تغییر فرکانس و شدت صوت مورد نظر(ارسال فرکانسهای مختلف بطور مداوم) نقاط تلاقی متعددی را بررسی کرده و بخش هایی را که مددجو در آن ها صدایی را می شنود (بواسطه اعلان با دکمه) مشخص می نماند .
با پایان یافتن این آزمون ، ادیولوژیست با بررسی نقاط شناسایی شده و تعیین محل قرارگیری آن ها روی یک محور، نقاط را که مددجو پاسخگوی وی بوده است را شناسایی کرده و بدین ترتیب آستانه شنوایی یا نوع عیب احتمالی سیستم شنوایی وی را تشخیص می دهد .
این آزمون نشان دهنده قدرت شنوایی یک فرد ، فاصله آن با حد استاندارد ، نوع کم شنوایی (اعم از کم شنوایی انتقالی، حسی-عصبی، آمیخته و عصبی) و معرف عامل کاهندگی توان شنوایی می باشد .